Özel Haber – Ortaokul 7’nci sınıf Fen Bilgisi müfredatının ilk ünitesi vücudumuzdaki sistemlerdir. Sindirim, boşaltım, denetleyici ve düzenleyici sistemler ile 5 duyu organı anlatılır. Öğrenciler daha iyi anlasın diye, öğretmenleri öğrencilerden araştırma yaparak proje üretmeleri istenir. Fakat bir proje var ki; okul projesi ölçeğinden çıkmış durumda.
Çevre Koleji Fen Bilgisi öğretmenleri Yeliz Hoşver ve Nadide Üstün önderliğinde oluşturulan bir proje grubu, böbrek nakli sayısının ve böbrek hastası sayısının artması nedeniyle bir projeye imza attı. Doktorların hastalarını, ailelerin çocuklarını, bakıma muhtaç aile bireylerinin günde ne kadar su tükettiklerini telefonlarından takip edebilecekleri elektronik kart okuma sistemli bir cihaz geliştirdiler.
15 yıllık Fen Bilgisi öğretmeni Nadide Üstün, 7’inci sınıfların müfredat programında yer alan; böbrek nakli ve böbrek hastalığı sayısının giderek artması konusunun öğrencilerinin dikkatini çektiğini, bunun üzerine araştırmaya başladıklarını anlatıyor. Öğrencilerin bu araştırmaları, elektronik kart okuma sistemini kullanan kişilerin günlük ne kadar su içtiğini telefon ekranına yansıtarak görmesini sağlayan bir cihaz geliştirmeye kadar uzanmış. Projenin diğer yürücüsü 17 yıllık Fen Bilgisi öğretmeni Yeliz Hoşver ise toplumda su içmenin öneminin kavranmasını ve geliştirdikleri bu projeyi herkesin kullanmasını istediklerini söylüyor. Konunun uzmanları projeyi heyecan verici bulmuş; günlük hayatta kolayca kullanılabilmesi nedeniyle çok beğenilmiş, patent almak için çalışıyorlarmış. Yeliz Hoca, “Projemiz için umutluyuz” diyor.
Mustafa Hoca destekledi
Çocuklar bu cihazı; öğretmenlerinin tasarımında ve Anka Öğrenci Proje Merkezi’nin sahibi elektrik-elektronik uzmanı Mustafa Karataş gözetiminde geliştirmişler. İstanbul Kadıköy’deki Yazıcıoğlu İşhanı’nda yer alan Anka, öğrenci proje tasarım, yapım ve uygulama merkezi. İlkokul 3’üncü sınıftan üniversiteye kadar öğrencilerin projelerine destek olmayı amaçlıyor. Anka’yı ziyaret eden öğrenciler ve öğretmenleri, yapacakları proje sunumu için Mustafa Hoca’dan son taktikleri almışlar. Mustafa Bey, öğrencileri projeye karşı çok istekli bulduğunu, ufuklarının çok açık olduğunu belirtiyor ve “Daha sonraki aşamalarda başka projelerde de başarılı olacaklarına inanıyorum” diyor.
Öğrenciler gururlu
Proje grubundan 7’nci sınıf öğrencisi Beliz Günaydın, bu projenin sonunda kendileriyle gurur duyduklarını söylüyor. “Faydalı şeyler yapan insanları sürekli haberlerde görüyorduk. Ama bunu kendimizin yapması, bizi gerçekten motive etti” diyor. Başka bir öğrenci Nehir Yurdakul, bu projeyle hem yardım etmeyi hem de kişileri bilinçlendirmeyi hedeflediklerini anlatıyor. Nehir, yaptıkları projeyle suyun önemini daha iyi anlamış olduklarını düşünüyor. Nil Tugay ise bu projenin hem Türk halkı hem de dünya için çok faydalı olduğunu düşünüyor; “Biz bu projeyi herkes için geliştirdik. İnsanları su içmeye teşvik etmek istiyoruz. Su olursa hayat olur” diyor. Grubun başka bir öğrencisi Berrin Timuçin ise projenin çok kişinin hayatında büyük kolaylık sağlayacağının altını çiziyor.
Nerelerde kullanılabilir?
Geliştirilen elektronik kart okuma sistemiyle okullarda, yuvalarda, yaşlı bakım evlerinde, hastanelerde, otizmli çocuklara eğitim veren kurumlarda su tüketimini takip etmekte kullanılabilecek. Bu cihaz sayesinde kişiler, içmeleri gereken miktarda su içmiş olabilecek. Peki, özellikle yaşlılar, çocuklar ve böbrek hastaları için su içmek niçin önemli? Proje grubu, bu sorunun cevabı için uzun araştırmalar yapmış.
Sonuçlarını şöyle özetlemek mümkün:
– Örneğin yaşlılarda, özellikle Alzheimer, demans hastalarında su tüketimleri azaldığından diyabet, kalp-damak, tansiyon ve diğer sağlık sorunları oluşabiliyor. Hatta demans ve Alzhemier hastaları su tüketimini unuttukları için yaşamsal faaliyetleri tehlikeye düşebiliyor. Yaşlılarda ilaç kullanımı arttığı için günlük su tüketimi çok önemli. Bu nedenle hasta bakım evlerinde yaşayanların su tüketimi ve bunun takibinde elektronik kart okuma sisteminin çok faydalı olabilir.
– Çocukların yetersiz su tüketimi, sadece fiziksel değil, aynı zamanda zihinsel performansı da düşürüyor ve konsantrasyon bozukluğuna da yol açıyor. Çocukların susama duyarlılıkları düşük ve daha fazla suya ihtiyaçları olduklarını anlamayabiliyorlar. Bu nedenle su tüketimi yuvada önem kazanıyor. Su tüketimi çocukların okul başarısını etkiliyor. Ayrıca fazla hareketli olduklarından vücut ısıları yüksek ve bu nedenle sıvı tüketimleri çok önemli.
– Vücuttaki her türlü zararlı madde böbreklerden ve karaciğerle dışarı atıldığından; böbrek hastaları için ve bu hastalığa yakalanmak istemeyenler için su tüketiminin takibinin yapılaması ve gözlenmesi büyük önem taşıyor.
Haber: Hayriye Mengüç
(bu haber, 28 Mart 2018’de hthayat.haberturk.com’da yayınlandı.)
